Kediler, İslam literatüründe hadis ve fıkıh metinlerinde, edebiyat ve tarih kitaplarında yer almış, minyatür ve resimlerde görülmüşlerdir.

Zira kedi sevgisi ince bir muhabbettir.

(Şark Kedisi 99)

Kediler, İslam literatüründe hadis ve fıkıh metinlerinde, edebiyat ve tarih kitaplarında yer almış, minyatür ve resimlerde görülmüşlerdir. Alimlerin ve dervişlerin yoldaşı, nice mecaza ve deyime konu olmuşlardır. Annemarie Schimmel Şark Kedisi eserinde, İslam ve Doğu kültürlerinde karşısına çıkan kedi ile ilgili her ayrıntıyı kaydederek çok geniş bir kültürel birikimi aktarmıştır. 14-15 yaşlarından itibaren ilgilenen herkese hitap eden bu eser, atasözleri, fıkralar, tarihî olaylar ve efsaneler arasında Şark kentlerini dolaşıyor. Ulaştığı rivayetleri anlatı gözüyle aktaran Schimmel’i okurken, özellikle dinî referanslarda kaynak kullanmadığı için gerçeklik hususunda ihtiyatlı olmakta fayda var. Dinî ve tarihî eserlerde, divanlarda kediye dair daha detaylı bilgiler bulunsa da bu birikimin çocuklara göre yeniden yazılması yetersiz kalmıştır. Oysa ki farklı kültürlerde kedinin namı olumlu ve olumsuz cihetlerde pek çok sıfatla birlikte anılmışsa da İslam dünyasında kedinin ayrıcalıklı bir konuma sahip olduğu görülmüştür. Bunun en önemli sebebi, Hz. Peygamber’in kedileri sevmesidir. Bu konuda geçen birkaç rivayet İslam dünyasında kedi sevgisinin temelini oluşturmuş, bunun üzerine ise birçok anlatı ve gerçek olmayan rivayetlerle kedi literatürü zenginleştirilmiştir.

* Bu yazının devamını editörlüğünü Meryem Selva İnce'nin üstlendiği Ornis Kitap etiketiyle okurlarla buluşan Çocuk Yazınında Kedi: İnsan Olmayan Faillikler, Sınırlar ve Kesişimler kitabında bulabilirsiniz.