Ihlamur dergisinin “Çocuk ve Mitoloji” başlıklı 136. sayısını, “Çocuk Yazını ve Mitoloji” dosyamız kapsamında inceledik. Bu özel sayı, çocuk, mitoloji ve edebiyat üçgenindeki derin ilişkiyi kapsamlı bir şekilde ele almaktadır.
2009 yılında yayın hayatına başlayan Ihlamur dergisi, başta edebiyat olmak üzere geniş bir yelpazede kültürel konulara değinir. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığının da abonesi olduğu dergi, geçen on altı yıl içerisinde kendine önemli bir yer edinir. Ihlamur, Türkiye’deki edebî üretkenliği destekleyen önemli yayın organlarından biri olarak öne çıkar. İki ayda bir piyasaya sürülen yayın, çeşitli sayılarında edebiyat, sanat, tarih gibi konuları derinlemesine işlemiş; özel sayılarla belirli temalara odaklanır. Şehir ve Medeniyet (114), Türk Düşüncesi ve Felsefe (120), Türk Şiiri ve Estetik (121) yayımlanan özel sayılardan birkaçıdır. Ihlamur, alanında uzman yazarlar tarafından kaleme alınan yazılarla okuyucuya farklı perspektifler sunmayı amaçlar.
Ihlamur dergisinin “Çocuk ve Mitoloji” başlıklı 136. sayısını, “Çocuk Yazını ve Mitoloji” dosyamız kapsamında inceledik. Bu özel sayı, çocuk, mitoloji ve edebiyat üçgenindeki derin ilişkiyi kapsamlı bir şekilde ele almaktadır.
Doç. Dr. Funda Bulut, kaleme aldığı derginin ön sözünde; mitolojiyi edebiyatta, felsefede, tiyatroda ve resimde sıklıkla kullanan Batı ülkelerinde olduğu gibi Türkiye’de de Türk mitolojisine ait figürlerin edebiyat ve sinema aracılığıyla tanıtılması gerektiği vurgular. Dilden dile, nesilden nesile aktarılan sözlü geleneğin orijininin mitler olduğu dile getirerek mitlerin ait oldukları toplumların kültürlerinin tüm yönleri ile öğrenilmesine imkân tanıdığından bahseder. Ortak hafızanın ve kültürün aydınlatılmasında mitlerin önemli bir yeri olduğunun altı çizerek Bryan Sykes’in “Mitlerin çok uzun bir hafızası vardır.” sözüne atıfta bulunur.
Ihlamur Dergisinin Makale İçerikleri
Dergideki ilk makale Türk folklor araştırmacısı ve etnolog olan Dr. Yaşar Kalafat’a ait. “Halk İnançları Mitoloji Güzergâhında Çocuk ve Cinsiyet İçerikli Tespitler” başlığı ile kaleme aldığı yazısında halk inançları ve mitoloji çerçevesinde çocuk ve cinsiyet konularını ele alır. Bunula birlikte çocukların cinsiyet rollerinin ve toplumsal beklentilerin geleneksel inançlara ve mitolojik anlatılara nasıl etki ettiğini inceler.
“Türk Mitolojisinde Kut İnancı ve Çocuk” isimli makaleyi kaleme alan Doç. Dr. Ali Osman Abdurrezzak bir Türkolog ve tarihçidir. Özellikle Türk dünyası, Orta Asya ve Kafkasya kültürleri üzerine yaptığı araştırmalarıyla tanınır. Ihlamur dergisi için kaleme aldığı bu yazısında Türk mitolojisinde önemli bir yere sahip olan kut inancını ve bunun çocuklarla olan ilişkisini irdeler. Kut inancının eski Türk toplumlarının manevi dünyalarını nasıl şekillendirdiğini ve toplumsal değerlerin bu inanç etrafında nasıl örüldüğünü anlatır.
Kastamonu Üniversitesinde öğretim üyesi olan Doç. Dr. Şahin Şimşek “Tulpar mı Pegasus mu? Millî Benliğin Muhafazasında ve Millî Kimliğin İnşasında Türk Mitolojisi” başlıklı makalesinde Türk mitolojisinin millî kimliğin korunmasındaki rolünü tartışır. Tulpar ve Pegasus gibi mitolojik figürler üzerinden, mitolojinin millî benliği nasıl etkilediğini ve çocukların kimlik gelişiminde nasıl bir rol oynadığını ele alır. Şimşek’in çalışması, millî kimliğin çocuk edebiyatında nasıl desteklenebileceğini gösterir. Kendi kültürünü tanımanın ve sevmenin önemine vurgu yapan araştırmacı yazar bunların millî kimlik kazanımında başat rol oynadığını ifade eder.
Türk akademik camiasında tanınmış bir öğretim üyesi olan Doç. Dr. Funda Bulut derginin hem ön sözüne imza atmış hem de çocuk edebiyatı ve mitoloji ilişkisini derinlemesine incelediği “Çocuk Edebiyatı ve Mitoloji” makalesini kaleme almıştır. Ayrıca Bulut “Çocuk ve Mitoloji” temalı çalışmalarda ve bu alandaki yayınlarda aktif rol aldığı, Türk mitolojisinin zenginliğini ve keşfedilmeyi bekleyen unsurlarını okuyuculara sunma misyonunu benimsediği bilinmektedir. Makalesindeyse, mitolojik ögelerin çocuk edebiyatında nasıl kullanılabileceğine dair çeşitli örnekler ve analizler sunar. Bulut’un makalesi, mitolojinin çocuklara nasıl daha etkili bir şekilde aktarılabileceğini analiz eder.
29 Mayıs Üniversitesi öğretim üyesi olan Doç. Dr. Sedat Karagül Türk dili ve edebiyatı alanında önemli çalışmalara imza atmıştır. Karagül Ihlamur dergisinde yayınlanan “Çocuk Edebiyatı ve Mitolojik Dil” makalesinde çocuk edebiyatında kullanılan mitolojik dilin özelliklerini derinlemesine inceler. Çocuk edebiyatı yapıtlarının mitolojik unsurlardan nasıl yararlandığını ve bu kullanımın çocukların dil gelişimine, düşünsel kapasitelerine ve anlam dünyalarına nasıl katkı sağladığını detaylı bir şekilde ele alan Karagül, mitolojinin insanın yaşamı anlama ve anlamlandırma çabalarıyla derin bağlantıları olduğu ve bu bağlamda çocukların da mitolojik unsurlara başvurarak yaşamı anlamlandırdıkları da vurgular.
MEB Yenimahalle BİLSEM Türkçe Öğretmeni olan Ömer Ünal aynı zamanda Halk Bilimi Uzmanı ve halk bilimi, halk kültürü, halk edebiyatı ve mitoloji alanlarında araştırmaları olan bir yazardır. “Türk Mitolojisine Ait Karakterlerin Edebî Yolculuğu” makalesinde mitolojik karakterlerin edebî eserlerde kullanımının, hikâyeye derinlik ve zenginlik katmanın yanı sıra okuyuculara kültürel bir bağlam sunduğunu beyan eder. Ünal, mitolojik figürlerin çocukların dünyasında da önemli bir yer tutacağını ve onların hayal güçlerini besleyerek psikolojik rehberlik sağlayabileceğine vurgu yapar.
BKM Güldür Güldür adlı komedi programının senaristliğini yapan Uğur Güvercin Ihlamur dergisi için kaleme aldığı “Mitoloji ve Sinema” başlıklı makalesinde mitolojinin insanlık tarihindeki önemini ve sinemanın modern zamanlardaki rolünü ele alır. Mitolojinin, ateş başı hikâyelerinden başlayarak günümüze kadar gelen insana ve inançlara dair söylemsel pratikler olduğunu belirten Güvercin, sinemacıları modern zamanın hikâye anlatıcıları olarak nitelendirir. Sinemanın geçmiş mitleri görsel bir şölen şeklinde sunarken aynı zamanda yeni mitler yaratmada da önemli bir rol oynadığına değinir. Güvercin, kendi mitolojik karakterlerimizin sinema ve televizyon aracılığıyla anlatılmasının, kültürel kimliğimizin ve ortak değerlerimizin bilinmesi açısından önemli olduğunu belirtir. Makalesinin sonunda sinemanın büyülü dünyasının Türk mitolojisine de ışık tutmasını ümit eder.
MEB Türkçe öğretmenliği yapan Cemre İmir, Haldun Taner’in Çocuklar için Mitoloji isimli eserini Ihlamur dergisi için yazdığı “Mitolojiye Açılan Kapı: Haldun Taner’in Çocuklar İçin Mitoloji Adlı Eseri Üzerine” makalesinde derinlemesine inceler. Bu eserin, çocuklara mitolojiyi nasıl sunduğunu ve eğitimdeki rolünü tartışır. İmir makalesinde “Taner, mitolojiyi anlatırken eğitici ve öğretici bir perspektif sunar, çocukların değerler eğitimine katkıda bulunur ve mitlerin gerçek olmadığını vurgulayarak çocukların gerçek ile kurgu arasındaki farkı anlamalarını sağlar. Kitap, zengin görsellerle desteklenmiş ve çocukların ilgisini çekecek şekilde hazırlanmıştır. Bu eser, çocukların dil ve anlatım becerilerini geliştirirken, onların mitolojiye olan ilgilerini de artırır.” tespitini yapar.
MEB’de Türkçe öğretmenliği yapan Elif Nur Öztürk, Ihlamur dergisinin bu sayısında Şennur Karanlık’ın çocuklar için yazdığı “Çocuklar İçin Mitoloji: Bir De Ben Anlatayım” eserini değerlendirir. Eserinde Yunan mitolojisini çocuklara uygun bir dille anlatmayı amaçlayan Karanlık’ın çocuklara mitolojiyi nasıl anlattığını ve bu anlatımın edebî ve eğitici değerini ele alır. Kitabın çocukların hayal gücünü beslemek ve onların empati yeteneklerini geliştirmek için tasarlanmış olduğuna değinen Öztürk, kahramanların yaşadığı olaylar üzerinden çeşitli erdemlerin ve değerlerin vurgulandığını söyler. Karanlık’ın, mitolojik karakterleri ve olayları kullanarak çocuklara ahlak, cesaret, umut ve kardeşlik gibi erdemleri öğretmeyi amaçladığını da anlatır. Öztürk’ün makalesi, eserin çocuk edebiyatındaki yerini ve önemini vurguluyor.
Ihlamur dergisinin 136. sayısı, çocuk yazını ve mitoloji temalı makaleleriyle zengin ve kapsamlı bir içerik sunar. Dergideki yazarlar, mitolojinin çocuk edebiyatındaki rolünü ve önemini çeşitli açılardan ele alarak, okuyuculara geniş bir perspektif sunar.
Ihlamur dergisi, edebiyat ve sanat dünyasındaki gelişmeleri takip eden, özgün içerikler sunan bir yayın olarak ilgi çekici yazılarla okuyucularının ufkunu genişletmeyi hedeflemektedir. Yayının “Çocuk ve Mitoloji” konulu özel sayısı hem çocuk edebiyatı severler hem de mitolojiye ilgi duyanlar için ayrıca önemli bir belge niteliğindedir.